Hayaanka Horumarka iyo Hufnaanta Shacabka:
Somaliland waa waddan halgan dheer usoo maray dib ula soo noqoshada xornimadiisa iyo gobanimadiisa, waa waddan u ku dhacay burbur laxaad leh, waa waddan shacabkiisu aanu awood u lahayn in ay dhistaan daaro hal dabaq wax ka wayn. Waa waddan shacabkisu ay la kulmeen dhibatoyin baddan oo dil iyo dulmi ba iskugu jira.
Si kastoy ahaataba Somaliland ayaa haatan ah waddan hantiyay libintii iyo guushi ugu waynayd ugu qiimaha iyo qayaha badnayd, oo ah gobanimada iyo xoriyada jamhuuriyada Somaliland. Somaliland marki ay lasoo noqotay xornimadeeda waxa ay ka koobnayd lix gobol; dadka, dhismayaasha iyo dhamaanba dhaqdhaqaaq yada dalka oo yaraa iyo waliba burburka awgeed.
Shacabka Somaliland ayaa noqday kuwo muujiya geesinimo, hawlkar nimo iyo dadaal dheeraada, isna ilawsiiyay dhibatoyinkii xanunka badnaa ee soo maray. Somalida ayaa waxa ay ku maahmaahdaa “wixii rag u kaco rabbina aqbalaa way rumooban” taas oo ka dhigan bulshada Somaliland waxay si hagar la’aana ugu kaceen horumarka iyo qurxinrta waddan kooda ay ku dhaataan. Awooda Rabbi awgeed waa ay u suurto gashay waxaanay meel wacan oo hawlkar nimo ka muqato ka marayaan jidka horumarinta dalkooda.
Somaliland oo ahayd lix (6) gobol ayaa manta horumarka socda awgeed waxay maraysaa kow iyo toban (11) gobol; waxa ugu wayn ee saameeyayna ay tahay horumarka iyo dhaqdhaqaaqa dadka oo kor usii kici timaya; haddaba hiigsiga jamhuriyada Somaliland ayaa isagu ah mid aad uga meeqaam sareeya waxay nawailayaan waddamo badan oo la jaar ahi.
Waxyaabaha ugu waawayn ee haatan lagu cabbiro xaddiga horrumarka, ayaa waxa ka mid ah ama aynu odhan karna wu ugu waynyahay; waxa lo yaqaan afka qalaad (infrastructure) afka somaligana ku noqonaya kaabayaasha bulshada, kaas oo ay ka mid tahay sida (dhismayaasha, waddooyinka, dab bixiyayasha iyo kabayaasha bulshada oo dhan).
Waddan aan haysan wax maddax banana ah aad ayay ugu adagtahay in uu gaadho horumar balaadhan waayo waxa uu ka xaniban yahay waxyaabo badan oo ay ka mid tahay maal-gashiga.
Dab kastoy kulaashaba, bulshada Somaliland ayaa ah kuwo ku amaanan sida ay ugu tafa xayteen carqaladaha tiro beelka ah ee soo wajahaya. Gobol walbana manta uu iski u gaadhayo horumar la taban karo. Kana socdaan dhismayaal noocay donan ha noqdaane. Sidoo kale dawladdaha hoose ee dhamaanba gobolada jamhuriyada Somaliland ayaan la ilaawi Karin siday u joogteeyan ilaalinta bilicda iyo qurxinta gobolada iyo degmooyinkaba.
Eegan la joogo ayaa ah mid ay ka jirto loolan aad u xoogan, islamarkaana ay ku loola mayaan bah waynta caalamka; Horumar balaadhan oo taabanaya dhinacyo badan oo ah meelaha Eega lagu qiimeeyo waddankasta. Haddaba jamhuriyada Somaliland ayaa iyadu aan ka maqnayn loolanka horumarineed ee ka socda caalamka guud kisa.
Waxa mahad iyo maamus inaga muddan shirkadaha dhismayaasha waddanka oo iyagu kaalin wayn oo laxad leh ka qadatay balaadhinta, qurxinta, qaabaynta iyo horumarinta dalka. Iyaga oo wayahan danbe kusoo baddanaya waddanka isla markaana, suurto galinaya la jaan qaadida caalam waynaha.
Somaliland dalkayga
Dubkiyo, jiidhkiyo dadkayga
Wixii daal iyo dhib iyo
Duruufo ay soo mareen
Dagaalkii sokeeyuhu
Daaruhuu naga dunshay
Dibaa loo wada dhisoo
Daruurtay la siman yihiin
Dawlado shisheeye iyo
Gargaar dibad nooga iman
Dadkaygaa intuu tashaday
Isku duubni wadareed
Duruufta ku qaabiloo
Dariiq iyo laamibaa
Dalkaygii laga hir galiyay
Dawlada hoosa u hormuda
Qurba joogga dibadana
Daa’inkeen ha daayee
Door wayn bay ka qaateen
Dadku horumar moyee
Dib u socod mayeelaan
Doonistoodu waa kali
Diidis toodu waa kali
Berri iyo danbeetana
Daa’in waxaan baryaynaa
Dalkaygoo nabada oo
Barwaaqo intay dilaacday
Dalxiiskuna noo yimaadoo
Qurba joogga dibadee
Yurub daalku ku dilay
Dalkoodi kusoo noqdaan
Dunidu ictiraaf na siisoo
Farxad lagu damashadayaa.
-Abwan Awale Yusuf Mouse